قرارداد کار ساعتی چیست؟
قرارداد کار ساعتی ، به آن دسته از قراردادهای کار گفته می شود که مبنای پرداخت مزد ، بر اساس میزان ساعات کار انجام شده است . تنظیم نمونه قرارداد ساعتی نیز کاملا تابع ضوابط قانون کار می باشد و به همین دلیل ، در قراردادهای کار ساعتی ، علاوه بر پرداخت اضافه کاری ، عیدی و پاداش و سنوات ، حق بیمه کارگر نیز باید توسط کارفرما پرداخت شود.
قانون تنظیم قرارداد کار
قانون کار ایران ، بیان کننده احکام مربوط به روابط میان کارگران و کارفرمایان می باشد که با هدف تنظیم قواعدی در راستای حمایت از حقوق کارگران ، در سال 1369 به تصویب رسیده است.
پایه اصلی بهره مندی کارگران از حقوق و مزایای پیش بینی شده در این قانون ، تنظیم قرارداد کاری دقیق ، میان طرفین می باشد.
یکی از انواع قراردادهایی که بر اساس قانون کار می توان تنظیم کرد ، قراردادهای کار ساعتی می باشد که حقوق و مزایای تعلق گرفته به کارگران ، بر اساس میزان و ساعات کار آنها تعیین می شود .
قرارداد کار ساعتی پرسنل پاره وقت
بر اساس قانون کار ، هنگام شروع رابطه کاری میان کارگر و کارفرما ، الزاما می بایست قرارداد کاری تنظیم شده و شرایط کاری ، در آن درج شود تا در صورت لزوم ، طرفین بتوانند به استناد این از حمایت های قانونی ، بهره مند شود . در این میان ، قرارداد کار کتبی و شفاهی ، هر دو دارای اعتبار هستند لکن تنظیم قرارداد کتبی ، به جهت امکان اثبات آسان تر ، پیشنهاد شده است .
مدت زمان قرارداد کاری
طبق این قانون ، بر اساس مدت زمان قرارداد کاری ، می توان انواع و اقسام قرارداد کار اعم از دائم ، موقت و کار معین را مورد شناسایی قرار داده که بر مبنای آن ، در قراردادهای کار دائم ، مدت مشخصی برای اتمام آن پیش بینی نشده ؛ اما قرارداد کار موقت ، برای امور غیر مستمر که مدت آنها مشخص و موقتی است ، مورد استفاده قرار می گیرد . قراردادهای کار معین نیز ، بابت انجام یک کار مشخص و معین استفاده می شود .
اما یکی دیگر از انواع قراردادهای کاری بر مبنای نحوه محاسبه مزد و مزایا تعلق گرفته به کارگر ، شامل قرارداد کار ساعتی ، قرارداد کار کارمزدی و قرارداد کارمزد ساعتی می باشد که ضوابط آن ، در ماده 35 قانون کار ، بیان شده است . بر اساس این ماده ، در صورتی که مزد تعلق گرفته به کارگر ، مرتبط با ساعات انجام کار باشد ، مزد ساعتی است .
قرارداد کار ساعتی
باید گفت این مورد به آن دسته از قراردادهایی گفته می شود که کارگران ، بر اساس ساعات کاری که در آن کارگاه به کار مشغول هستند ، استحقاق دریافت مزد را دارند .
فلذا دریافت مزد در این قبیل قراردادهای کاری ، وابسته به کار انجام شده یا محصول تولید شده نبوده و صرفا بر مبنای ساعات کاری است که کارگر ، در کارگاه به کار مشغول است .
نحوه تنظیم
در پاسخ به این سوال ، باید گفت که برای تنظیم و یا تمدید قرارداد کار ، می بایست مشخصات دقیق طرفین ، در قرارداد کار ذکر گردیده و نوع کار یا حرفه ای که کارگر می بایست آن را انجام دهد ، تعیین شود . همچنین ، میزان حقوق و مزایای متعلق به کارگر و پاداش نیز ، باید در قرارداد تنظیم شود .
از جمله دیگر مواردی که در نحوه تنظیم باید به آن توجه شود ، میزان ساعات کاری کارگر ، تعطیلات و مرخصی ها ، محل انجام کار مورد نظر و نیز ، تاریخ انعقاد قرارداد است .
نمونه متن قرارداد کار
همچنین ، لازم است که در تنظیم قراردادهای کار ساعتی ، شرایط و نحوه فسخ قرارداد کار نیز ، مشخص شود . برای تنظیم قرارداد کار ساعتی ، باید نمونه متن قرارداد کاری ، در چهار نسخه تدوین و یک نسخه از آن در اختیار کارگر و نسخه دیگر ، در اختیار کارفرما باشد . دو نسخه دیگر نیز ، نزد اداره کار محل و شورای اسلامی کار یا نماینده کارگران در آن کارگاه باشد .
قانون قرارداد کار ساعتی
علاوه بر اینها ، برای تنظیم قراردادهای کار ساعتی ، می بایست شرایط صحت قرارداد کار را نیز ، رعایت کرد . بر اساس ماده 9 قانون کار ، شرایط صحت تنظیم قراردادهای کاری از جمله کار ساعتی ، این است که موضوع قرارداد ، به صورت کامل ، تعیین شده و کار مورد تقاضا و شرایط مربوط به آن به صورت دقیق ، تعیین گردد . همچنین ، موضوع قرارداد ، باید امری مشروع باشد ؛ نه امری غیر قانونی .
تنظیم قراردادهای کار ساعتی
لازم به ذکر است که در تنظیم قراردادهای کار ساعتی ، باید به این نکته نیز توجه داشت که ساعات کاری کارگران ، نباید از حداکثر میزان ساعات کاری تعیین شده در قانون کار ، تجاوز کند . بر اساس قانون کار ، حداکثر ساعات کاری روزانه کارگران ، 8 ساعت در طول روز و 44 ساعت در هفته می باشد که در صورت بیشتر شدن این ساعات کاری ، کارفرما موظف به پرداخت اضافه کاری به کارگر می باشد .
همچنین ، هیچ کدام از طرفین قرارداد اعم از کارگر و کارفرما ، نباید محدودیت و ممنوعیت قانونی برای تنظیم قرارداد کاری داشته باشند که از جمله این ممنوعیت ها ، می توان به عدم اهلیت یکی از طرفین قرارداد ، پایین بودن سن کارگران ( کمتر از 15 سال ) ، سفیه یا مجنون بودن طرفین قرارداد اشاره نمود که در این شرایط ، تنظیم قرارداد کاری ، امکان پذیر نمی باشد .
قرارداد کار ساعتی با بیمه
سوالی که در این خصوص مطرح می شود ، این است که آیا در قراردادهای کار ساعتی نیز ، به کارگران بیمه تامین اجتماعی تعلق می گیرد ؟ خوشبختانه پاسخ به این سوال مثبت است .
در واقع ، هر چند قراردادهای کار ساعتی ، از انواع قراردادهای کار موقت هستند که معمولا به صورت پاره وقت انجام می گیرند ؛ با این حال ، کارگران ، در قراردادهای کار ساعتی نیز ، مشمول حمایت های قانونی از جمله بیمه هستند . به همین دلیل ، یکی از مهم ترین مواردی که در تنظیم این نوع قراردادها باید مد نظر قرار گیرد ، بیمه کردن کارگران است .
پرداخت حق بیمه کارگران ساعتی
البته ، پرداخت حق بیمه کارگران ساعتی ، با کارگرانی که به صورت تمام وقت مشغول به کار هستند ، تفاوت دارد و نحوه پرداخت حق بیمه کارگران ساعتی ، به این صورت است که کارفرما ، به ازای هر 8 ساعت کاری که کارگر انجام می دهد ، می بایست حق بیمه را محاسبه و پرداخت نماید و مثلا اگر کارگر ، به مدت 22 ساعت در هفته مشغول به کار است ، به ازای همین مدت ، حق بیمه وی پرداخت می شود .
مزایای پرداختنی
لازم به ذکر است که علاوه بر بیمه ، سایر مزایایی که در قانون کار برای کارگران پیش بینی شده نیز ، حسب مورد و بر اساس ساعات کاری ، به کارگر تعلق می گیرد که از جمله آن ، می توان به اضافه کاری مازاد بر ساعات کاری قرارداد ، عیدی و پاداش سالانه کارگران ، حق سنوات ، مرخصی ها و مواردی از این قبیل اشاره نمود .
دانلود pdf نمونه قرارداد کار ساعتی پاره وقت
از آن جهت که بسیاری از کارفرمایان که قصد استخدام نیروی کاری پاره وقت را دارند ، ممکن است برای تنظیم با کارگر ، دچار سردرگمی شوند ، لذا ، در این قسمت ، قصد داریم یک نمونه قرارداد کار ساعتی پاره وقت ارائه نموده و متن pdf آن را برای دانلود ، در سایت قرار دهیم .
قرارداد کار ساعتی بدون بیمه
بر اساس قانون کار بیمه کردن کارگر یکی از تکالیف کارفرمایان محسوب می شود و از آن رو که قرارداد کار ساعتی نیز مشمول قانون کار است می توان از کارفرما به خاطر نقض این تکلیف شکایت کرد که جزئیات آن در مقاله آمده است .
لازم به ذکر است که کارفرمایان ، در تنظیم قرارداد ، باید کلیه جوانب قانون کار را رعایت نمایند و آمره بودن حقوق کار ، سبب می شود که حتی اگر حین تنظیم ، توافقی مبنی بر عدم تعلق بیمه به کارگر انجام شود ، این توافق دارای اعتبار نبوده و کارگر ، بتواند اقدام به شکایت از کارفرما در هیات تشخیص و حل اختلاف کارگر و کارفرما نماید .
در قسمت قبل ، به بررسی قرارداد کار با بیمه،نظیر قرارداد مشاوره، پرداخته و گفتیم که قراردادهای کار ساعتی نیز ، بر اساس قانون کار باید تنظیم شده و علاوه بر مزایایی همچون مرخصی ها ، سنوات ، عیدی و پاداش و غیر اینها ، کارگر از حق دریافت بیمه تامین اجتماعی نیز بهره مند می باشد .
پاسخ به این سوال از این جهت اهمیت دارد که معمولا قرارداد کار ساعتی ، در مورد مشاغل پاره وقت تنظیم می شود که کارگر ، تمام ساعات کاری قانون کار را در کارگاه ، به کار مشغول نیست . لذا برخی کارفرمایان ، تمایل دارند اقدام به تنظیم قرارداد کار بدون بیمه نمایند . اما در این خصوص ، باید گفت که مطابق ماده 148 قانون کار ، کارفرمایان کارگاه های مشمول قانون کار ، موظفند بر اساس قانون تامین اجتماعی ، اقدام به بیمه کردن کارگران خود نمایند .
از آن رو که قرارداد کار ساعتی نیز ، یکی از انواع قراردادهای تحت شمول قانون کار بوده و قواعد ذکر شده در این قانون نیز آمره هستند و طرفین ، نمی توانند برخلاف آن توافقی انجام دهند ، انعقاد قرارداد کار بدون بیمه ، امکان پذیر نبوده و کارفرما ، می بایست الزاما اقدام به بیمه نمودن کارگر نماید ؛ در غیر این صورت ، کارگر می تواند در اداره کار ، از کارفرما شکایت کند .
نحوه تنظیم نمونه قرارداد کار ساعتی چگونه است ؟
برای تنظیم نمونه قرارداد کار ساعتی می بایست کلیه ضوابط پیش بینی شده در قانون کار اعم از شرایط کار و میزان حقوق و مزایا و ساعت و محل کار و تاریخ انعقاد قرارداد و نحوه فسخ آن مشخص شود که شرح این موضوع در مقاله آمده است .
قرارداد کار ساعتی پاره وقت مشمول حق بیمه کارگر میشود. در این قرارداد به میزان ساعات انجام کار و حقوقی که دریافت میشود بیمه نیز پرداخت خواهد شد.
برای مثال اگر شخصی روزانه 4 ساعت کار کند، نصف پایه حقوق اداره کار را دریافت خواهد کرد و به مدت 15 روز بیمه خواهد شد.
در واقع حقوق قرارداد کار ساعتی، بر اساس تعداد ساعتهای کار انجام شده محاسبه شده و به فرد پرداخت میشود. به این دسته از قراردادها، قرارداد حق الزحمه یا قرارداد کارمزد ساعتی نیز گفته میشود
